“داده بزرگ” (Big data): پیشگام خلاقیت، رقابت و بهره وری در آینده
حجم اطلاعات در جهان امروز به سرعت رو به افزایش است. بر اساس تحقیقات دفتر فناوری تجارت شرکت MGI (موسسه جهانی McKinsey)، تحلیل چنین مجموعه اطلاعات وسیعی - که اصطلاحاً "داده بزرگ" (Big data) نامیده میشوند –کلید اصلی رقابت و سنگ بنای رشد بهره وری، خلاقیت و مازاد مصرف کننده[1] است. پیشگامان و راهبران در تمامی بخشها باید با مفهوم "داده بزرگ"، (نه داده های اندکی که برای مدیران طبقه بندی میشوند) ، درگیرشده و دست و پنجه نرم کنند. حجم و جزئیات رو به افزایش اطلاعاتی که در اختیار موسسات اقتصادی قرار دارد، رشد ابزارهای چند رسانه ای، رسانه های اجتماعی و اینترنت باعث رشد تصاعدی اطلاعات برای آینده ای قابل پیش بینی گردیده است.
MGI، "داده بزرگ" را در پنج دسته مورد مطالعه قرار داده است. 1- بخش بهداشت و درمان (Healthcare) در ایالات متحده، 2- بخش عمومی در اروپا، 3- خرده فروشیها در ایالات متحده، 4- بخش تولید و 5- اطلاعات موقعیت فردی (personal location) بصورت جهانی. "داده بزرگ" در هرکدام از موارد فوق میتواند منجر به تولید ارزش شود. به عنوان مثال، خرده فروشی که از "داده بزرگ" برای فروش کلی خود استفاده میکند، میتواند تا 60 درصد دامنه کسب و کار خود را افزایش دهد. در اختیار داشتن "داده بزرگ" در بخش عمومی نیز ظرفیت عظیمی ایجاد میکند. اگر بهداشت و درمان ایالات متحده از "داده بزرگ" بشکلی خلاقانه و موثر برای پیش برد بهره وری و کیفیت استفاده کند، این بخش میتواند سالانه بیش از 300 میلیارد دلار ارزش افزوده داشته باشد. دو سوم این مقدار میتواند از طریق کاهش 8 درصدی هزینه های بخش بهداشت و درمان حاصل شود. در اقتصادهای توسعه یافته اروپایی، مدیران دولتی میتوانند بیش از 100 میلیارد یورو (149 میلیارد دلار) را با افزایش بهره وری در عملکرد و تنها با استفاده از "داده بزرگ" صرفه جویی کنند. لازم بذکر است این مقدار صرفه جویی بدون در نظر گرفتن استفاده از "داده بزرگ" در کاهش کلاهبرداری و تخلفات و افزایش مالیات است. کسانیکه از سرویسهای مجهز به داده های موقعیت فردی استفاده میکنند، میتوانند تا 600 میلیارد دلار از مازاد مصرف کننده بدست آورند. محققین هفت بینش کلیدی را در این زمینه پیشنهاد میکنند:
1- اطلاعات در هر صنعت و تجارتی بصورت گسترده وارد شده است و در حال حاضر در کنار دو بازوی کار و سرمایه، فاکتور مهمی برای تولید محسوب میشود. تخمین زده می شود تا پایان سال 2009، اکثر قریب به اتفاق بخشهای اقتصادی در ایالات متحده، حداقل 200 ترابایت به ازای هر شرکتی که بیش از 1000 کارمند داشته است، داده ذخیره شده در اختیار داشته اند.
2- پنج مسیر اصلی که در آنها میتوان از "داده بزرگ" تولید ارزش کرد: 1- "داده بزرگ" میتواند با ایجاد گردش اطلاعات و قابل استفاده کردن آن با سرعت بیشتر، باعث تسهیل در بدست آوردن ارزشهای قابل ملاحظه گردد. 2- با ایجاد و ذخیره اطلاعات تجاری و معاملاتی بصورت دیجیتالی، ارگانها میتوانند اطلاعات کارکردی دقیق و مفصلی از هرآنچه از موجودی کالا تا دوران رکود وجود دارد را جمع آوری کرده و تغییر پذیری و افزایش راندمان را آشکار سازند. شرکتهای پیشرو از جمع آوری داده ها و تحلیل آنها برای هدایت کنترل شده تجربیات و آزمایشات خود برای مدیریت و تصمیمات بهتر استفاده میکنند در حالیکه سایر شرکتها از داده ها برای پیش بینی نوسانات به منظور تطبیق خود در حال حاضر استفاده میکنند. 3- "داده بزرگ" حتی طیف بسیار کوچک از مصرف کننده را نیز در می پذیرد و بنابراین محصولات و خدمات را متناسب و در خور آنها در نظر میگیرد. 4- اساساً تجزیه و تحلیل پیچیده در "داده بزرگ" میتواند منجر به ارتقاء تصمیم سازی گردد. 5- نهایتاً "داده بزرگ" میتواند برای افزایش گسترش نسل های بعدی تولید و خدمات استفاده شود. به عنوان مثال، تولید کنندگان میتوانند از داده هایی که از حسگرهای نصب شده در محصولاتشان بدست آمده است استفاده کنند تا بتوانند خدمات پس از فروش خلاقانه ای ارائه کنند، همانند نگهداری پیشگیرانه (Proactive maintenance) که شامل اندازه گیریهای پیشگیرانه قبل از خرابی دستگاه میگردد.
3- استفاده از "داده بزرگ" به عنوان شاه کلید رقابت پذیری و رشد شرکتهای منفرد است. از نقطه نظر رقابت پذیری و ظرفیت جذب ارزش، همه شرکتها نیازمند استفاده جدی از "داده بزرگ" هستند. در بسیاری از صنایع، شرکتها از استراتژیهایی متکی به داده ها به عنوان اهرمی جهت خلاقیت، رقابت و جذب سرمایه از اطلاعات عمیق و به روز استفاده میکنند.
4- استفاده از "داده بزرگ" بنیان گذار موج جدیدی در رشد بهره وری و مازاد مصرف کننده خواهد بود. به عنوان مثال تخمین ما این است که استفاده از "داده بزرگ" این قابلیت را داد که کارکرد خرده فروشان را تا بیش از 60 درصد افزایش دهد. "داده بزرگ" منافع زیادی برای مصرف کنندگان و شرکت ها دارد. به عنوان مثال سرویس های مبتنی بر داده های مکانی این امکان را برای مشتریان فراهم می آورد تا از 600 ملیارد دلار مازاد اقتصادی (Economic surplus) برخوردار شوند.
5- استفاده از "داده بزرگ" موضوع تمامی بخش ها می باشد ولی بعضی از بخش ها برخورداری بیشتری از این امکان خواهند داشت. مقایسه تاریخچه بهروری در بخش های مختلف در امریکا با قابلیت های این بخش ها در استفاده از "داده بزرگ" و همچنین پیدا کردن فرصت ها و چالش های این بخش ها مشخص کرد که محصولات کامپیوتری و الکترونیکی و بخش اطلاعات و همین طور بخش های مالی، بیمه و دولتی امکان بهترین استفاده و بهروری را از "داده بزرگ" دارند.
6- مطالعات نشان می دهد که در خصوص استعداد و نیروی انسانی مورد نیاز سازمان ها برای برخورداری از مزایای "داده بزرگ" کمبود وجود دارد. در سال 2018 امریکا با کمبود 140000 تا 190000 نفر نیروی انسانی که دارای توانایی تحلیل بالا باشند و همچنین 5/1 میلیون نفر مدیر و تحلیل گر که بتوانند با استفاده از تحلیل های "داده بزرگ" تصمیم های موثر بگیرند، مواجه خواهد بود.
7- چندین مورد وجود دارد که برای به دست آوردن پتانسیل کامل "داده بزرگ" می بایست به آنها رسیدگی شود. قوانین حریم خصوصی، امنیت، حقوق معنوی و حتی مسولیت ها می بایست در جهان "داده بزرگ" مشخص شود. سازمان ها نه تنها نیاز دارند تا استعداد ها و فن آوری ها را در جای خود به کارگیرند بلکه جریان های کاری و انگیزه های را برای استفاده بهینه از "داده بزرگ" می بایست فراهم کنند. دسترسی به اطلاعات نیاز به مشارکت اساسی دارد و نیاز به یکپارچه سازی اطلاعات از منابع داده های متفاوت ، که اغلب در اختیار شخص ثالثی است، را ایجاب می کند، لذا انگیزه های لازم برای انجام این کار می بایست ایجاد گردد.
[1] - Consumer surplus ( اختلاف میان حداکثر قیمتی که مصرف‌کننده مایل است بپردازد و قیمتی که عملا برای کالایی پرداخت میشود)
