راهکارهای عملی مدیریت پروژه موفق-1

راهکارهای عملی

مدیریت پروژه موفق

شرکت تدبیر انرژی امید در راستای اهداف آموزشی خود سلسه مطالبی تحت عنوان " راهکارهای عملی مدیریت پروژه موفق" به اشتراک خواهد گذاشت. در این سلسه مطالب آموزشی تلاش می شود که تمامی عناصر مربوط به مدیریت پروژه نوین در کلاس جهانی به روشی سازمان یافته، به گونه ای که در عمل اتفاق می افتد، ارایه گردند. لازم است بر لغت های "عملی" و "کاربردی" تاکید گردد زیرا این مطالب ثمره تجربیات ارزشمند مدیران بین المللی با تجربه بوده و حاوی ریزه کاری ها و نکته سنجی هایی است که فقط  در میدان تجربه می توان به آنها دست یافت.

 

پیشگفتار

تعریف پروژه: مجموعه ای از فعالیت ها و تلاش های موقت برای تولید یک محصول مشخص، یا ارایه یک خدمت معین و یا  رسیدن به یک نتیجه یکتا است.

به عبارت دیگر یک پروژه هر مجموعه ای از فعالیتهاست که:

• ·        دارای یک مقصود مشخص که باید با مشخصات معینی دست یافته شود.
• ·        تاریخ آغاز و پایان آن مشخص و معین باشد.
• ·        دارای محدودیتهای مالی باشد
• ·        منابع انسانی و غیر انسانی مصرف کند (پول؛ نفرات، تجهیزات)
• ·        چند وظیفه ای باشد (از چندین خطوط عملیاتی بگذرد)

طبیعت موقتی پروژه نشانگر اینست که پروژه آغاز و پایان مشخصی دارد. یک پروژه به دلایل زیر ممکن است پایان یابد:

      1- دستیابی به اهداف پروژه

      2-     قابل دستیابی نبودن اهداف پروژه

      3-     نیاز به پروژه (و اهداف آن) رفع شده است

      4-     بر حسب خواست مشتری

گرچه عناصر تکراری در نتایج و فعالیتها وجود دارند ولی هر پروژه ویژگی های خاص خود را دارد و یک محصول، خدمت و یا نتیجه ویژه خود را می آفریند. مثلا بسیاری عناطر در پروژه ساخت  ساختمان های اداری مختلف، مشترک است و حتی با تیم های پروژه یکسان انجام می گیرند ولی هر پروژه ویژگی های خاص خود مثل طراحی، موقعیت و ذینفعان مخصوص به خود را دارد.

مدیریت پروژه در ایران کهن-پروژه ساختن تخت جمشید

  1.1         ارتباط بین پورتفولیوها، برنامه ها و پروژه ها

پورتفولیو مجموعه ای دربرگیرنده پروژه ها، برنامه ها، زیرپورتفولیوها و عملیات است که برای دستیابی به به اهداف استراتژیک به صورت یک گروه مدیریت می شوند.

برنامه ها(طرح ها) زیر مجموعه هایی از زیرطرح ها، پروژه ها و سایر کارهایی هستند که برای پشتیبانی پورتفولیو و به شیوه ای هماهنگ مدیریت می شوند.

ممکن است  طرح ها و پروژه های زیرمجموعه یک پورتفولیو به هم ارتباط مستقیمی نداشته باشند، اما به وسیله پورتفولیو به برنامه راهبردی (استراتژیک) سازمان متصل می شوند.

مدیریت پروژه تخصیص، پیگیری و کاربرد منابع برای رسیدن به اهداف مشخص در یک دوره زمانی خاص را مدیریت پروژه می‌گویند. به بیان دیگر مدیریت پروژه به کارگیری دانش، مهارت‌ها، ابزارها و تکنیک‌ها برای فعالیت‌های پروژه به منظور تحقق الزامات پروژه است. مدیریت پروژه با استفاده از فرایندهایی هم‌چون

فرایندهای آغازین، برنامه‌ریزی، اجرایی، پایشی و اختتامی انجام می‌پذیرد.

مدیریت پروژه با به کارگیری و یکپارچه سازی  فرآیندهای مدیریت پروژه که در پنج گروه دسته بندی شده اند صورت می گیرد:

• ·        گروه فرآیندهای آغازین

o       انتخاب بهترین پروژه با در نظر داشتن محدودیتهای منابع

o       روشن ساختن منافع پروژه

o       آماده سازی مدارک لازم برای تصویب پروژه

o       انتصاب مدیر پروژه

 

• ·        گروه فرآیندهای برنامه ریزی

o       تعریف الزامات کار

o       تعریف کمیت و کیفیت کار

o       مشخص ساختن منابع مورد نیاز

o       برنامه ریزی زمانی فعالیتها

o       برآورد ریسکهای گوناگون

 

• ·        گروه فرآیندهای اجرایی

o       مذاکره و چانه زنی برای اعضای تیم پروژه

o       مدیریت و راهنمایی کار

o       کار با اعضای تیم برای کمک به بهبود آنها

 

• ·        گروه فرآیندهای پایشی (نظارت و کنترل)

o       رهگیری پیشرفت

o       مقایسه نتیجه واقعی با نتیجه پیشبینی شده

o       آنالیز مغایرتها (واریانسها) و اثرات

o       انجام تنظیمات

 

• ·        گروه فرآیند های پایانی

o       تایید تمام کارهای انجام شده

o       اختتام قراردادی قرارداد

o       اختتام مالی شارژهای پروژه

o       اختتام اداری

موفقیت مدیریت پروژه را می توان رسیدن به مقاصد پروژه با شرایط زیر تعریف کرد:

• ·        در زمان
• ·        با هزینه
• ·        در سطح تکنولوژی / کارایی مطلوب
• ·        با استفاده از منابع تخصیص داده شده به طور موثر و کارامد
• ·        مورد قبول مشتری/کارفرما

منافع بالقوه مدیریت پروژه:

• ·        مشخص ساختن مسوولیتهای وظیفه ای برای اطمینان از اینکه تمام فعالیتها –فارغ از تغییرات در پرسنل - در نظر گرفته شده اند
• ·        کمینه ساختن نیاز به گزارش دهی مستمر
• ·        مشخص ساختن محدودیتهای زمانی برای برنامه زمانبندی
• ·        تعیین یک متدولوژی برای آنالیز بده-بستان
• ·        سنجش دستاوردها در مقایسه با برنامه ها
• ·        شناسایی زودهنگام مشکلات تا اقدامات اصلاحی به دنبال آن  صورت پذیرد
• ·        بهبود توانایی تخمین زدن برای برنامه ریزی آینده
• ·        دانستن اینکه مقاصد قابل برآوردن نیست یا از آنها گذر می شود.
• 
  

متاسفانه منافع پروژه بدون غلبه بر موانعی مانند موارد زیر قابل دستیابی نیست:

• ·        پیچیدگی پروژه
• ·        نیازهای خاص مشتری و تغییرات در گستره
• ·        بازسازی ساختار سازمانی
• ·        ریسکهای پروژه
• ·        تغییرات در تکنولوژی
• ·        برنامه ریزی و قیمت دهی برای آینده

 

مدیریت یک پروژه دربرگیرنده (و نه محدود به ) موارد زیر است:

• ·        شناسایی الزامات
• ·        در نظر گرفتن نیازها، نگرانی ها و توقعات ذینفعان در برنامه ریزی و اجرای پروژه
• ·        ایجاد و نگهداری ارتباط در میان ذینفعانی ذاتا فعال، موثر و همیار هستند.
• ·        مدیریت ذینفعان به سوی برآورده ساختن نیازهای پروژه و آفرینش موارد تحویلی پروژه
• ·        ایجاد تعادل بین محدودیت های پروژه که پیوسته  در حال رقابت با یکدیگر هستند این محدودیت ها شامل و نه محدود به موارد زیر هستند.

o       گستره

o       کیفیت

o       زمانبندی

o       بودجه

o       منابع

o       ریسک

لینک به بخش یعدی